အတိတ္ျမိဳ႕ေတာ္မ်ားဆီသို႕

ကိုယ့္ရဲ့ ညေပါင္းမ်ားစြာမွာ ကိုယ္ဟာ မအိပ္ႏိုင္တာလား အိပ္မေပ်ာ္တာပဲလား မေဝခြဲတတ္ႏုိင္ပါ။ သိတတ္စ အရြယ္ကတည္းက အိပ္မက္ေတြနဲ႕အတူ ညတိုင္း ကိုယ့္ကို ႏွိပ္စက္ေနၾက မဟုတ္လား။ တိုးတုိးသဲ့သဲ့ ၾကားတတ္တဲ့ ဗံုသံေတြနဲ႕အတူ လမ္းမက်ယ္က်ယ္ေတြ ေက်ာက္တံုးေတြ အထပ္ထပ္စီထားတဲ့ ေနရာေတြ။ ပုဂံကေျခသည္ဟန္ ဆင္ဆင္တူတဲ့ ကေျခသည္ေတြရဲ့ ေျခက်င္းသံေတြ။ ျငိမ့္ျငိမ့္ေလး တိုက္ခတ္သြားတဲ့ ေလထုထဲက ရနံ႕ေတြထဲမွာ ဘယ္ေနရာဆိုတာမ်ား ပါႏိုင္ေလမလား…တကယ္ေတာ့ အေျဖမရွာတတ္ႏိုင္ခဲ့။

ေလဆိပ္ေပၚကဆင္းတာနဲ႕ ဖ်တ္ခနဲ ရလိုက္တဲ့ ရနံ႕။ စိတ္ထဲမွာ သရိုးသရီ ျဖစ္သြားမိတယ္။ အိပ္မက္ထဲက ရနံ႕။ ဒီျမိဳ႕ဟာ ကိုယ့္အိပ္မက္ထဲက ျမိဳ႕မ်ားလား။ စုိးထင့္စိတ္နဲ႕ ေလဆိပ္ကေနေမွ်ာ္ၾကည့္ေတာ့ ေခတ္မွီတုိက္တာေတြက ကိုယ့္အိပ္မက္နဲ႕ တျခားစီ။ အပန္းေျဖအလည္လာတဲ့ ခရီးပဲေလ။ ရာဇဝင္ကို ေျမလွန္ဖုိ႕မွ မဟုတ္ပဲ။ တခုပဲ သူမ်ားရပ္ရြာမွာ ေကာင္းေကာင္းအိပ္ေပ်ာ္ေနမွ။ မဟုတ္ရင္ မနက္ျဖန္ ခရီးစဥ္မွာ ေခါင္းၾကည္မွာ မဟုတ္ဘူး။ အိပ္မွ..

Photo: Candi Sewu

မိုးလင္းေတာ့ ပထမဆံုး စသြားတဲ့ ဘုရားတစ္ဆူကတင္ စိတ္ကုိ အေတာ္ေလး လွုပ္ခပ္ေစခဲ့ျပီ။ ဘုရားအေရွ႕က ရုပ္ထုၾကီးႏွစ္ခု။ သူတို႕က သိပ္သိသာေစတယ္။ လွပ္ခနဲ ခုန္ေနတဲ့ ရင္ကိုဖိျပီး ဘုရားဖူးစို႕ ရယ္လုိ႕ ေစ့ေဆာ္ရင္း မဟုတ္ဘူးလို႕ သိစိတ္နဲ႕ ဇြတ္ျငင္းေနမိတယ္။

Photo: Candi Mendut

ေနာက္တစ္ဆူ ေရွ႕မ်က္ေမွာက္မွာေတာ့ တုန္တုန္လွုပ္လွုပ္နဲ႕ လက္အုပ္ခ်ီမိတယ္။ အသိဉာဏ္ပညာနဲ႕ ျပည့္စံုေတာ္မူေသာ ဘုရားသခင္ရဲ့ေရွ႕မွာ ကိုယ့္ရဲ့ သိစိတ္နဲ႕ ထိန္းခ်ဳပ္ထားသမွ်ေတြ ေပ်ာက္ရွ ကုန္ေတာ့တာ။ ဒီေနရာ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ကိုယ့္ရဲ့ ဟိုးအတိတ္က အရိပ္ေတြ ရွိတယ္ဆိုတာ မသိစိတ္ထဲကေန ဖြင့္အန္က်လာေတာ့တာပါပဲ။ ဒီဂူဘုရားရဲ့ ေအးျမမွု ေအာက္မွာ မ်က္ရည္ေတြ ျဖိဳင္ျဖိဳင္ဆီးျပီး ကိုယ့္ဘဝင္မွာ ျငိတြယ္ေနမိျပီ။ ဘုရားေဘးက ေညာင္ပင္ၾကီးကို မွီတြယ္ရင္း လြမ္းစိတ္ေတြက တအားလာတုိးထိတယ္။ လန္႕သြားမိတယ္။

Photo: Candi Sari

ဒီဝိဟာရ အေရာက္မွာေတာ့ ကိုယ့္အိမ္ကို ျပန္ေရာက္တဲ့ ခရီးသည္တေယာက္လုိ ခံစားမိတယ္။ ႏွစ္ထပ္ေက်ာင္းေဆာင္မို႕ စာၾကည့္ေဆာင္၊ ဘုရားခန္းေဆာင္ရယ္လို႕ ကိုယ့္ဖာသာ ႏွုတ္ကေရရြတ္ရင္း ဆုိနင့္လာမိတယ္။ ၾကည့္ပါအံုး ေက်ာင္းတခုလံုး ေၾကမြပ်က္စီး ကုန္ပါေရာလား။ ေက်ာင္းအထက္က ျမက္ပင္ငယ္ေတြ ရွင္းလင္းသူမရွိ။ အမြန္းအေပ်ာက္ေတြလည္း ျပိဳပ်က္လဲေလ်ာင္းရင္း ေျမေပၚမွာ စက္ေပ်ာ္ေနပါေပါ့။ ေလွခါးေတြလည္း လွည္းက်င္းသူမဲ့ခဲ့ျပီ။ ဟိုအရင္တုန္းက ရဟန္းသံဃာေတြနဲ႕ အျမဲမျပတ္ စည္ကားေနခဲ့တာ။ အခုမ်ားေတာ့…

မရႊင္ပ်တဲ့ စိတ္နဲ႕ လာရင္းအရပ္ကို ျပန္ခဲ့ရတယ္။ အတိတ္ဆိုတာက ေမ့ေဖ်ာက္ဖို႕ပဲ အေကာင္းသားမဟုတ္ပါလား။

Photo: Aspara

အခြင့္ရယ္ၾကံဳျပန္ေတာ့ ေနာက္တျမိဳ႕တရြာဆီကိုေပါ့။ စကတည္းက ယဥ္သကိုဆိုသလို။ Aspara ဆိုတဲ့ ကိုယ့္အိပ္မက္ထဲက ကေျခသည္ေတြ။ ေက်ာက္တံုးေပၚက သူတို႕ႏွစ္ေယာက္ကို ၾကည့္ရင္း ဆက္ျပီးဘာလုပ္ရမယ္ဆုိတာ မသိတတ္ေတာ့။ ေရွ႕ဆက္ရမယ့္ ေျခလွမ္းေတြထက္ ကိုယ့္စိတ္ဝိဉာဥ္ကိုပါ သူတုိ႕ ႏွုတ္သိမ္းလုိက္ၾကေတာ့မလိုလို။ နားထဲမွာ ၾကားေယာင္လာတာက သူတုိ႕ရဲ့ ေျခက်င္းသံ တခြ်င္ခြ်င္။

Photo: From the tree

ေၾကာက္ေၾကာက္ နဲ႕ မၾကည့္ရဲၾကည့္ရဲ သစ္ေခါင္းထဲကေန ၾကည့္ေနမိတယ္။ ဒိတ္ကနဲ ျဖစ္ျဖစ္သြားတဲ့ စိတ္ကို သတိနဲ႕ လုိက္ျပီးေဖးမေနရတယ္။ ဒီအရပ္ေဒသေတြက သိပ္ရင္းႏွီးေနခဲ့တယ္။ အာရုံေတြ မပ်ံ႕လြင့္ပါေစနဲ႕။ နံရံကိုကပ္ မင္း ရင္ဘတ္ကို ထုၾကည့္စမ္းဆိုတဲ့ ေနရာအေရာက္မွာေတာ့ ကိုယ့္ရင္ဘတ္က မထုပဲ အသံေတြျမည္ဟိန္းေနခဲ့လိုက္တာ။ အတိတ္ဆိုတာ အရိပ္လိုပါပဲလား ထပ္ခ်ပ္မကြာေပမယ့္ ခံစားသိတဲ့ အသိနဲ႕အတူ ေျခာက္လွန္႕ေနသလိုလိုပါ။

Photo: War painting

စစ္ပြဲဆိုတဲ့ အနိွဌာရံုေတြကို နံရံရုပ္ထုေတြအေပၚမွာ ျမင္ရတဲ့အခါ တိုက္ပဲြရဲ့အသံေတြ နဲ႕အတူ ကိုယ့္ရဲ့ စစ္ပြဲကို စက္ဆုပ္ရြံရွာတဲ့ စိတ္ခံစားမွုကိုပါ ျပန္ရလိုက္တယ္။ လူေတြရဲ့ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟေတြ ေၾကာင့္ ျဖစ္လာတတ္တာ စစ္ပြဲမ်ိဳးစံု မဟုတ္လား။ အခုလို လက္နက္ေတြနဲ႕ ခင္းၾကသလို စစ္ေအးတုိက္ပြဲလိုမ်ိဳး ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ စစ္ပြဲေတြလည္း ရွိရဲ့။ နာက်ည္းမုန္းတီးျခင္းေတြနဲ႕ လက္သီးကိုက်စ္က်စ္ဆုပ္မိလ်က္သား မေျဖေလ်ာ့မိခဲ့။

Photo: Prasat Thom

ကိုယ့္အိပ္မက္ထဲက ဘုရားတစ္ဆူဟာ သိပ္ကို ၾကီးမားေနခဲ့တယ္။ ပိရမစ္လုိလုိ၊ ေနာင္တခ်ိန္ကိုယ္စာေတြဖတ္ရင္း စိတ္ထဲမွာ ေရာေထြးေနမိတာက မာယာလူမ်ိဳးေတြရဲ့ ဘုရားလုိလုိ။ ဒါေပမယ့္ အခုလက္ေတြ႕ျမင္လုိက္ ရေတာ့ ကိုယ့္အထင္ေတြ လြဲမွားေနခဲ့ျပီ။ ၾကီးမားတဲ့ ေက်ာက္တံုးေတြနဲ႕ ဝန္းရံ ေနတဲ့ ျမင့္မားလွေသာ ေဟာဒီေစတီ။ ကံဆုိးလွစြာ ကိုယ္ဟာ အေပၚကိုတက္ျပီး ဖူးေမွ်ာ္ဖုိ႕ အခြင့္မၾကံဳလုိက္ရဘူး။ ဒါလည္း ခပ္ေကာင္းေကာင္းပါ အကယ္၍မ်ား တက္ေနရင္း ေျခေခ်ာ္လက္ေခ်ာ္ျဖစ္ခဲ့ရင္ ကိုယ့္ရဲ့ စိတ္ထဲ တမ်ိဳးတမည္လည္း မွတ္ယူသြားႏိုင္ေသးတယ္ မဟုတ္လား။

ျမိဳ႕ႏွစ္ျမိဳ႕ အျပီးမွာေတာ့ ကိုယ့္ရဲ့ သံသယက အေတာ္ေလး ခုိင္လံုေနခဲ့ျပီ။ ကိုယ္ေနာက္ထပ္ သြားရမယ့္ျမိဳ႕ကိုလည္း စီစဥ္ခဲ့ျပီဆုိပါေတာ့။ အဲ့ဒီေနရာက ကိုယ့္ကို ေခၚငွင္ေနခဲ့တာ ၾကာပါျပီ။ ကိုယ္လာျပီ ျမိဳ႕ေဟာင္းေလး ေရ….

Photo: Cham Museum

ဗုဒၶဘုရားရွင္ရဲ့ ရုပ္စံုပုလႅင္ေတာ္ ေရွ႕မွာ ခစားေရာက္မိတယ္။ လူ႕ေလာဘသားေကာင္ေတြရဲ့ လက္ခ်က္ေအာက္မွာ ဘုရားရွင္ရဲ့ မ်က္ႏွာေတာ္ကို ေမာ္ဖူးခြင့္ မၾကံဳၾကိဳက္ႏုိင္ေတာ့ျပီေပါ့။ ဇာတ္နိပါတ္ေတာ္ေတြကို ပုလႅင္ေတာ္ ပတ္ပတ္လည္မွာ ထြင္းထုပူေဇာ္ခဲ့ၾကတာ ဖူးေမွ်ာ္လုိ႕ မဆံုးႏုိင္ေအာင္ပါပဲ။

Photo: Aspara Dance

ကေျခသည္တို႕ကို ရုပ္ထု အျဖစ္မွ သက္ရွိအသြင္ အျဖစ္ ျမင္ရျပီ။ စည္းခ်က္သံနဲ႕ ေခါင္းခါးေျခလက္တို႕ ခ်ိဳးေကြ႕သြားလိုက္တိုင္း စိတ္က ဟိုးအတိတ္ဆီကို လြင့္ထြက္သြားစျမဲ။ ေနာက္ခံေၾကျငာသူရဲ့ ဒီေန႕ၾကြလာ မိတ္သဟာ စိတ္မွာရႊင္လန္းခ်မ္းေျမ႕ပါေစဆိုတဲ့ အသံၾကားတာေတာင္ ကိုယ့္လိပ္ျပာက လြင့္ပ်ံေနဆဲ။ အေနာက္ခံုကေန ျဖတ္သြားခြင့္ျပဳပါလုိ႕ ေတာင္းပန္သံၾကားမွ ဒီဘက္ေခတ္ကို ျပန္ေရာက္လာေတာ့ လိုက္တာ။

Photo: Mỹ Sơn

ျမင့္ျမတ္တဲ့နယ္ေျမ။ ေတာင္ေတြဝန္းရံ ထားတဲ့ ေရွးက တန္ခုိးရွင္ေတြဆင္းသက္ လာတတ္တဲ့နယ္ေျမ။ ႏွင္းေတြအုပ္ဆုိင္းေနတဲ့ ၾကားက ေျမနီနီ စိမ္းေရာင္စံု ကားခ်ပ္ထဲက ေစတီေတြ။ ဒီေနရာမွာ ေပ်ာ္ပါးခဲ့ဖူးသလုိလုိ။ ေတာင္ေတြဆီက လာေရာက္ေခၚငွင္သံေတြဟာ အိပ္မက္ထဲမွာ လာလာေခၚငွင္တဲ့ အသံေတြ။ စကားေတြ ေျပာၾကပါ။ ေက်းဇူးျပဳျပီး ကိုယ့္ကို မင္းတုိ႕ဆီကို ေခၚပါ..

ဒီျမိဳ႕ေတြ အားလံုးကေနရတဲ့ ေသခ်ာျပီဆိုတဲ့အသိနဲ႕ ကိုယ့္ရဲ့ ေနာက္ထပ္ ေျခလွမ္းက ျမိဳ႕ေတာ္တစ္ခုဆီကိုပဲေပါ့။ အဲ့ဒီကို ေရာက္ရင္ေတာ့ ကိုယ္ အေျဖ တစ္ခု သိတန္ေကာင္းပါရဲ့ေနာ္..။

P.S = က်ေနာ့္ ဘေလာ့ စာဖတ္သူတစ္ေယာက္ရဲ့ ခရီးသြားပို႔စ္ေလးပါ ။